حتما اصطلاح اوراق بهادار را بارها و بارها از اخبار، تلویزیون، دوست و آشنا شنیده‌اید؛ اما ممکن است تعریف واضح این اوراق، انواع، کاربردها و نحوه خرید آن را ندانید. ما در این مطلب به صورت واضح و شفاف تمامی این مباحث را بررسی کرده‌ایم تا هم سطح علم شما ارتقا پیدا کند و هم بتوانید به خرید و فروش اوراق بهادار به عنوان چشم‌اندازی برای کسب درآمد و بهبود اوضاع اقتصادی نگاه کنید. پس اگر مشتاق هستید که بدانید اوراق بهادار چیست و مسائل پیرامون آن کدامند این مطلب را از دست ندهید.
اوراق بهادار چیست؟
اگر بخواهیم در یک جمله اوراق بهادار را تعریف کنیم باید بگوییم: یک نوع برگه که ارزش مالی دارد و می‌توانید آن‌ها را خرید و فروش کنید. در واقع این اوراق ابزارهای قابل معامله‌ای هستند که برای افزایش سرمایه در بازارهای دولتی و خصوصی مورد استفاده قرار می‌گیرند. همچنین یک سازمان مسئول صادر کردن این اوراق است که اصطلاحا به آن «صادرکننده اوراق» می‌گویند. لازم به ذکر است که این اوراق جزو داراییهای نامشهود هر فرد محسوب می‌شود؛ چون به صورت فیزیکی قابل لمس و مشاهده نیست. ضمن آنکه انواع مختلفی دارد که ما در ادامه آن‌ها را برای شما توضیح داده‌ایم. حتما به دردتان می‌خورد.
حالا که صحبت از دارایی نامشهود و افزایش سرمایه شد، خالی از لطف نیست که شما را با بورس و موضوعات مرتبط با آن آشنا کنیم؛ برای اینکار کافیست وارد صفحه سرمایه گذاری در بورس شوید و درباره مسائل مقدماتی و شروع سرمایه‌گذاری در این بازار سرمایه بخوانید و اطلاعات کسب کنید.
انواع اوراق بهادار کدامند؟
بعد از عبور از مرحله اوراق بهادار چیست، نوبت به توضیح انواع اوراق می‌رسد. چون هر کدام از این اوراق ویژگی‌های خاص خود را دارند و برای اینکه بتوانید انتخاب هوشمندانه‌ای داشته باشید و ضرری متحمل نشوید، لازم است با انواع آن‌ها آشنا شوید. در این صورت می‌توانید راحت‌تر به سوال خود در خصوص چطور می‌توانم در اوراق بهادار سرمایه‌گذاری کنم، پاسخ دهید.
در ادامه انواع اوراق بهادار را معرفی و بررسی کرده‌ایم.
۱) اوراق حقوق صاحبان سهام
متداول‌ترین نوع اوراق بهادار، اوراق حقوق صاحبان سهام است. دارایی هر شرکت به تعداد واحد مشخصی تقسیم می‌شود که شما با خرید هر تعداد از سهم شرکت، در سود و زیان آن شریک می‌شوید. در حقیقت شما به اندازه سهامتان در آن شرکت مالکیت خواهید داشت و قانوناً به شما حق و حقوق تعلق خواهد گرفت. لازم به ذکر است که این اوراق سهام هم خود به انواع مختلفی تقسیم می‌شود؛ حالا که می‌دانید اوراق بهادار چیست و معلومات شما در حال افزایش است، پس برای انتخاب بهترین نوع سرمایه گذاری و اطلاعات کامل و کافی بهتر است انواع سهام را هم بشناسید.
- سهام عادی: سندی که نشان می‌دهد سرمایه‌گذار مالک بخشی از شرکت است و از سود آن بخش به صورت درصد معین نفع می‌برد؛
- سهام ممتاز: سندی که نشان می‌دهد سرمایه‌گذار به صورت محدود و ثابت حق خود را از داراییهای شرکت دریافت می‌کند؛
- حق تقدم سهام: درصورتی که یک شرکت سهم جدیدی برای فروش منتشر کند، سهامداران فعلی در خرید این سهام جدید اولویت دارند. به این اولویت در خرید سهام، حق تقدم سهام گفته می‌شود؛
- سهام جایزه: این سهام به دارندگان فعلی سهام یک شرکت به صورت رایگان تعلق می‌گیرد. این سهام حاصل افزایش سرمایه شرکت‌هاست و محبوبیت زیادی دارد؛
- سهام بانام و بی‌نام: اگر موقع خرید سهام یک شرکت، نام خریدار در آن ثبت شده باشد، سهام بانام می‌گویند و اگر نامی از خریدار قید نشود و در وجه حامل صادر شده باشد، سهام بی‌نام می‌گویند؛
- سهام نقدی و غیرنقدی: اگر شما در ازای خرید سهام شرکت پول نقد پرداخت کنید، سهام نقدی و در صورتی که برای خرید به جای پول نقد از دارایی دیگری مثل ملک و… استفاده کنید، سهام غیر نقدی می‌گویند؛
حالا که می‌دانید اوراق بهادار چیست و با انواع سهام هم آشنا شدید، وقت آن است که برای دریافت کد بورسی اقدام کنید. در این صورت همیشه می‌توانید برای خرید سهام اقدام کنید و داراییهای خود را به بازار بورس تزریق کنید.
۲) اوراق بدهی
شرکت‌ها و صنایع فعال که برای پیشبرد اهداف صنعتی و تجاری خود کمبود نقدینگی دارند، اوراقی با عنوان اوراق بدهی در سازمان بورس عرضه می‌کنند. چرا که دغدغه اصلی این بنگاه‌ها تامین مالی پروژه‌های در دستشان است و عرضه این اوراق به آن‌ها کمک می‌کند که منابع مالی خود را تامین کنند. اوراق بدهی هم مثل اوراق سهام انواع مختلفی دارد که ما آن‌ها را به اختصار توضیح داده‌ایم.
- اوراق قرضه: شما با خرید این اوراق به نوعی پولتان را به منتشرکننده اوراق، قرض یا وام می‌دهید و در موعدی مشخص علاوه بر اصل پولتان، مبلغی به عنوان بهره که البته از پیش مشخص شده دریافت می‌کنید؛ درواقع چیزی مشابه انواع وام بانکی!
- اوراق مشارکت: نهادهای دولتی یا خصوصی برای تامین منابع مالی خود جهت انجام طرح‌‌های عمرانی و زیرساختی در کشور، اوراق بهادار (بانام یا بی‌نام) منتشر می‌کنند. این اوراق از نوع مشارکت است؛
- اوراق قرضه اسلامی (صکوک): از آن‌جایی که دریافت بهره در دین اسلام ربا محسوب می‌شود، این نوع از اوراق عرضه می‌شود که بر اساس قوانین اسلام منعقد شده است؛
- اوراق اجاره (صکوک اجاره): شرکت یا نهاد منتشرکننده اوراق، موظف به پرداخت اجاره دارایی اولیه در مقاطع زمانی مشخص است؛ همچنین در انتهای دوره باید اصل پول سرمایه‌گذاران را پرداخت کند تا دارایی به شرکت تعلق بگیرد؛
- اوراق خزانه (اسلامی): حالا که می‌دانید اوراق بهادار چیست احتمالا این را هم می‌دانید که این اوراق در برخی از شرایط، هم برای ارگان‌های دولتی و هم ارگان‌های خصوصی حلال مشکلات است. این موضوع درمورد اوراق خزانه اسلامی کاملا صدق می‌کند: گاهی دولت نقدینگی لازم را برای پرداخت بدهی خود به پیمانکار ندارد. در این شرایط اوراق خزانه اسلامی را منتشر می‌کند و به موجب آن مقید می‌شود در تاریخ سررسید مشخص، بدهی را پرداخت کند؛
- گواهی سپرده: زمانی که شما دارایی خود را در بانک به امانت می گذارید، در ازای آن یک گواهی دریافت می‌کنید که به آن گواهی سپرده می‌گویند که در آن سود تضمین شده به صورت کامل قید شده است؛
با توجه به مطالب فوق اگر فکر می‌کنید هیچ کدام از انواع اوراق بدهی نمی‌تواند برطرف‌کننده نیاز شما باشد و تمایل دارید از روشهای کم‌ریسک‌تری مراجعه کنید، می‌توانید درباره صندوق‌های سرمایه‌گذاری مطالعه کنید و به جای ایجاد چالش در زندگی، اداره دارایی خود را به دست افراد حاذق بسپارید.
۳) اوراق ابزارهای مشتقه
یکی دیگر از انواع اوراق بهادار که بر اساس یک قرارداد بین دو طرف بسته می‌شود، ابزار مشتقه است که به تنهایی ارزشی ندارد و ارزش آن از دارایی و کالایی که معامله شده است، گرفته می‌شود. از جمله انواع ابزار مشتقه، قراردادهای آتی، اختیار معامله، سلف و معاوضه است. قراردادهای آتی با توجه به یک دارایی و قیمت آن در آینده منعقد می‌شود و سود و زیان فرد سرمایه‌گذار در گرو تغییرات این قیمت است. اختیار معاملات هم بر اساس قیمت مشخص دارایی، که در قرارداد بیان شده است، انجام می‌شود و به فرد سرمایه‌گذار اختیار فروش یا خرید را بر اساس قیمت ذکر شده می‌دهد. قرارداد سلف قراردادی است که به موجب آن خریدار ملزم می‌شود کل مبلغ قرارداد را به فروشنده پرداخت کند. درنهایت قرارداد معاوضه هم قراردادی است که به موجب آن خریدار و فروشنده موظف می‌شوند که در زمان مشخص دو دارایی یا منافع حاصل از دو دارایی را با کیفیت یکسان معاوضه کنند.
بعد از آشنایی کامل شما با موضوع اوراق بهادار حالا دیگر هرکس از شما بپرسد اوراق بهادار چیست؟ حتما پاسخ کامل و جامعی برای آن آماده دارید؛ تنها ابهامی که احتمالا با آن دست و پنجه نرم می‌کنید این است که چطور در اوراق بهادار سرمایه‌گذاری کنم که هم بی‌گدار به آب نزنم و هم با سرمایه‌گذاری موفق، آینده مالی خود را تامین کنم؟ نگران نباشید! ما در بخش پایانی مطلب پاسخ سوال شما را می‌دهیم.
بعد از معرفی و بررسی انواع اوراق بهادار توسط ما، شما کدام نوع آن را مناسب و کارآمد می‌دانید؟ ممنون می‌شویم نظر خود را در کامنت‌های این مطلب با سایرین به اشتراک بگذارید.
چگونه در اوراق بهادار سرمایه‌گذاری کنم؟
برای سرمایه‌گذاری در اوراق بهادار شما می‌توانید از ۲ روش مختلف استفاده کنید. یکی از این روش‌ها سرمایه‌گذاری مستقیم با استفاده از کد بورسی و خرید آن از سامانه آنلاین بازار سرمایه است. در روش دوم شرکت یا نهاد مالک اوراق، مسئولیت انتشار اوراق را به بانک واگذار می‌کند و در این شرایط برای خرید اوراق لازم است مستقیما به بانک مراجعه کنید. حالا که با محتوای اوراق بهادار چیست و مباحث مهم آن آشنا شدید، می‌توانید تصمیم بگیرید که از چه روشی برای سرمایه‌گذاری استفاده کنید. البته اگر به هیچ‌عنوان فرد ریسک‌پذیری نیستید، بورس اوراق بهادار به کارتان نمی‌آید و می‌توانید از روشهای کم‌ریسک و کم دردسر مثل خرید زمین و ملک، خرید طلا و سکه، دریافت وام و خرید کالاهای مورد نیاز و… استفاده کنید. خرید ملک یکی از روشهای کم دردسر و تقریبا پربازده‌تر است که در صورت کمبود نقدینگی می‌توانید از وام بانک مسکن بهره ببرید و سرمایه خود را افزایش دهید. در حقیقت تحت هر شرایطی روشی را برای سرمایه‌گذاری انتخاب کنید که با روحیات شما، ویژگی‌های شخصیتی و نقدینگی و داراییتان تناسب دارد.
شما کدام روش را برای سرمایه‌گذاری جذاب می‌دانید؟ ممنون می‌شویم نظرتان را در کامنت‌های این مطلب با سایرین به اشتراک بگذارید.
